Thiên Can là gì? Khám phá ý nghĩa của Thiên Can trong văn hóa Á Đông
Trong kho tàng tri thức đồ sộ của người Á Đông, Thiên Can là một khái niệm không còn xa lạ, gắn liền với nhiều lĩnh vực như lịch pháp, tử vi, phong thủy,… Vậy bạn có bao giờ tự hỏi Thiên Can Là Gì? Ý nghĩa và ứng dụng của nó trong đời sống ra sao? Hãy cùng 168group giải mã những bí ẩn thú vị xoay quanh Thiên Can trong bài viết dưới đây.
Thiên Can Là Gì?
Định nghĩa Thiên Can
Thiên Can (天干) là một hệ thống đánh số thứ tự gồm 10 yếu tố, được kết hợp với 12 Địa Chi (xem thêm Địa Chi là gì?) để tạo thành hệ thống Can Chi, hay còn gọi là Thiên Can Địa Chi, dùng để tính năm, tháng, ngày, giờ trong lịch pháp cổ đại của người Á Đông.
10 Thiên Can và ý nghĩa
10 Thiên Can bao gồm: Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý. Mỗi Thiên Can đều mang ý nghĩa âm dương và ngũ hành riêng:
Thiên Can | Âm Dương | Ngũ Hành |
---|---|---|
Giáp (甲) | Dương | Mộc |
Ất (乙) | Âm | Mộc |
Bính (丙) | Dương | Hỏa |
Đinh (丁) | Âm | Hỏa |
Mậu (戊) | Dương | Thổ |
Kỷ (己) | Âm | Thổ |
Canh (庚) | Dương | Kim |
Tân (辛) | Âm | Kim |
Nhâm (壬) | Dương | Thủy |
Quý (癸) | Âm | Thủy |
Nguồn gốc của Thiên Can
Nguồn gốc của Thiên Can đến nay vẫn là một ẩn số. Có nhiều giả thuyết cho rằng Thiên Can bắt nguồn từ:
- 10 mặt trời: Theo truyền thuyết Trung Quốc cổ đại, xưa kia có 10 mặt trời cùng xuất hiện, gây nên hạn hán, dịch bệnh. Sau này, một vị thần tên là Hậu Nghệ đã bắn hạ 9 mặt trời, chỉ để lại một. 10 Thiên Can được cho là đại diện cho 10 mặt trời này.
- 10 loại cây cỏ: Giả thuyết khác cho rằng Thiên Can đại diện cho 10 loại cây cỏ, tượng trưng cho sự sinh trưởng và phát triển của vạn vật.
- Chu kỳ vận động của Mộc tinh: Một số học giả lại cho rằng Thiên Can có liên quan đến chu kỳ vận động của sao Mộc, bởi chu kỳ này kéo dài khoảng 12 năm, gần với số lượng 12 Địa Chi.
Tại sao Thiên Can lại quan trọng?
Thiên Can đóng vai trò quan trọng trong văn hóa Á Đông bởi nó được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực:
1. Lịch pháp
Như đã đề cập, Thiên Can kết hợp với Địa Chi tạo thành hệ thống Can Chi, dùng để tính toán thời gian, xác định năm, tháng, ngày, giờ.
2. Tử vi
Trong tử vi, Thiên Can được sử dụng để lập lá số, luận giải vận mệnh, tính cách, tình duyên, sự nghiệp của mỗi người dựa vào năm sinh.
3. Phong thủy
Thiên Can kết hợp với Địa Chi và các yếu tố khác trong phong thủy như Bát Quái, Ngũ Hành để xác định phương hướng tốt xấu, bố trí nhà cửa, âm phần,…
4. Y học cổ truyền
Trong y học cổ truyền, Thiên Can được sử dụng để chẩn đoán bệnh, bào chế thuốc.
Ý nghĩa của Thiên Can
Sự kết hợp giữa Thiên Can và Địa Chi tạo nên 60 cặp Can Chi, gọi là Lục Thập Hoa Giáp, tương ứng với 60 năm. Mỗi năm sẽ mang một Can Chi riêng biệt, ảnh hưởng đến vận mệnh, tính cách của những người sinh ra trong năm đó.
Ví dụ, người sinh năm Canh Tý (2020) thường thông minh, nhanh nhẹn, có tài lãnh đạo. Hay người sinh năm Tân Sửu (2021) lại chăm chỉ, kiên trì, có ý chí kiên cường.
Kết luận
Thiên Can là một phần quan trọng trong văn hóa Á Đông, gắn liền với nhiều lĩnh vực trong đời sống. Hiểu rõ Thiên Can là gì và ý nghĩa của nó sẽ giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về văn hóa, lịch sử và con người phương Đông.
Bạn có muốn tìm hiểu thêm về Địa Chi là gì? Hay khám phá ý nghĩa của Lục Thập Hoa Giáp? Hãy để lại bình luận hoặc ghé thăm website 168group để khám phá thêm nhiều bài viết thú vị khác!